GHP (İYİ HİJYEN UYGULAMALARI)
GHP Belgesi, ürünlerin güvenilir olmasını sağlayarak, tüketicinin sağlığının korunmasında ve işyerinin iyi imajının sürdürülebilirliğinde önemlidir ve gıda üretimi veya satışı yapan işletmelerle toplu tüketim yerlerinin hijyen standartlarına uygun faaliyet yürüttüğünü tescilleyen uluslararası bir standarttır. GHP, gıda üretim tesislerinin hijyenik tasarımı ve yapılandırılması, temizleme ve dezenfeksiyon yöntemlerini, gıda işlemede gıdaların mikrobiyal kalitesi, her işlem basamağının hijyenik operasyonu, personel hijyeni gibi uygulamaları içeren bir sistemdir. Kısaca, güvenli gıda üretmek için gerekli olan tüm koşulları sağlamaktır.
Güvenli gıda beklentilerinin artması birçok uygulamayı da beraberinde getirmiştir. Bunları, İyi Tarım Uygulamaları, İyi Hijyen Uygulamaları, İyi Üretim Uygulamaları gibi artırmak mümkündür.
İyi Hijyen Uygulamalarının Amacı
Gıda güvenilirliği açısından tüketicinin korunmasını sağlamak amacıyla gıda işletmecisinin, gıdanın birincil üretiminden son tüketiciye arzına kadar uyması gereken kuralları belirlemektir. GHP, gıda maddelerinin güvenilirliği ve insan sağlığına zararlarının önüne geçilmesi için üretimden saklamaya, sunumdan satışa kadar tüm süreçlerde hijyenik kontrollerin yapılarak gereken önlemlerin alınmasını amaçlamaktadır.
Bu kapsamda ele aldığı temel konular aşağıdaki maddeler şeklinde sıralabilir;
- Üretim tesislerinin hijyen standartlarına göre yapılandırılması ve şekillendirilmesi,
- Ürünlerin (pişmemiş gıdalar) mikrobiyal kalitesinin ölçülmesi,
- İşletmedeki dezenfeksiyon ve hijyen sağlama yöntemlerinin etkin bir biçimde uygulanması,
- Hijyen standartlarının, üretim süreçlerinin tamamında uygulanması,
- Personelin hijyen standartlarına uygun hale getirilmesi
Temelde üretim, satış ve toplu tüketimin yapıldığı yerin ve bu yerde çalışanların uyması gereken hijyen kurallarını başlıklar halinde yazmamız gerekirse;
- Personel hijyeni,
- Çalışan sağlığı,
- Çalışma şartları,
- Tesis ve ekipman bakımı,
- Gıda temas yüzeylerinin hijyeni,
- Pest kontrol,
- Atıkların uzaklaştırılması,
- Su kalitesi,
- Temizlik gereçleri ile temizlik ve dezenfeksiyon maddelerinin muhafazası
- Personel hijyeni
- El hijyeni
- İşyeri davranış kuralları
- Çapraz kontaminasyonun önlenmesi, olarak sıralandırabiliriz.
GHP Diğer Standartlarla İlişkisi
GHP İyi Hijyen Uygulamaları, GMP İyi Üretim Uygulamalarını tamamlayıcı bir standarttır. Ayrıca Catering, Restoran ve kafeler için GCP İyi Catering Uygulamaları standardını da tamamlamaktadır. GHP İyi Hijyen Uygulamaları, Tehlike Analizleri ve Kritik Kontrol Noktaları olarak bilinen HACCP Gıda Güvenliği Yönetim Sisteminin ön gereksinimi olarak kabul edilmektedir. Günümüzde Türk gıda sistemi HACCP ve GMP gibi kalite sistemlerinin uygulandığı güvenilirlik yaklaşımına doğru gitmektedir.
Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri üreten, satan işyerleri ile toplu tüketim yerleri güvenilir gıdaya ulaşılması konusunda en etkili yöntemler arasında yer alan “İyi Hijyen Uygulamaları” ile “HACCP” ilkelerine dayanan prosedürleri uygulamak ve sürdürmek zorunda-dır. Gıda üretim, tüketim ve muhafazası üzerine faaliyet gösteren şirketler, akredite edilmiş bir belgelendirme kuruluşunca kontrol ve denetime tabi tutulmaktadır. Bu denetimlerde hijyen standartlarına uygun faaliyet yürüttüğü tescillenen şirketlere İyi Hijyen Uygulamaları Belgesi takdim edilmektedir.